Pas op voor Cybercrime

ALBERGEN - Een jongeman uit Albergen gaf aan dat hij bijna slachtoffer was geworden van Cybercrime. Zijn computer was “gehackt”. Vervolgens werd hij telefonisch benaderd door een engels sprekend persoon. Deze gaf aan dat zijn computerlicensie verlopen was. Door het overmaken van 20 euro kon de zaak geregeld worden. Hier trapte de jongeman niet in en waarschuwde de politie.

De computer en internet zijn niet meer weg te denken. Computertechnologie (ICT) vernieuwt zich razendsnel. Hiermee is ook cybercrime onderdeel geworden van onze dagelijkse wereld. De politie werkt samen met de overheid en het bedrijfsleven om cybercrime op te sporen en te bestrijden. U kunt ons daarbij helpen door aangifte te doen en uzelf te beschermen.

 

Wat is cybercrime?
Cybercrime is criminaliteit met ICT als middel én doelwit. U hoeft geen computer of internetaansluiting te hebben om er slachtoffer van te worden. Zo bevatten de meeste telefoons en bankpassen computerchips, die kunnen worden gemanipuleerd door cybercriminelen. Maar ook bedrijfssystemen, moderne auto’s en chipkaarten zijn vatbaar voor cybercrime. Voor het plegen van cybercrime gebruiken criminelen speciale apparatuur en software. Daarom hanteert de politie voor de opsporing van cybercrime op haar beurt ook geavanceerde middelen en technieken.

 

Wie zijn de plegers en wat doen zij?
Bij cybercrime denken veel mensen aan jonge hackers die voor de lol of vanuit een ideologie de website van een bedrijf kraken. Maar er zijn ook criminele bendes die er op uit zijn om geld te ontfutselen. Voorbeelden van cybercrime zijn het ‘gijzelen’ van gegevens op een computer (ransomware), het kopiëren van de chip op een bankpas of het verspreiden van kwaadaardige software om internetbankieren te manipuleren.

 

Hoe komt cybercrime tot stand?
Veel cybercrime wordt gepleegd door gebruik te maken van ‘botnets’. Een botnet is een netwerk van computers die cybercriminelen manipuleren door ze bijvoorbeeld van een virus te voorzien. De gebruikers van de computers weten niet dat de computers ‘besmet’ zijn. Door het virus kunnen de criminelen de handelingen van de gebruikers volkomen ongemerkt bespioneren en vanuit de gebruikers ongewenste e-mails versturen (soms met een virus erin). Ook kan via een botnet een DDoS-aanval worden uitgevoerd (waarmee websites worden platgelegd) en nog veel meer.

 

Wat kan ik doen om cybercrime te voorkomen?
Uw digitale veiligheid is niet te garanderen, maar u kunt zich wel wapenen tegen veelvoorkomende cybercrime. Zorg dat uw computer goed beveiligd is en dat u de benodigde updates downloadt en installeert. Maak gebruik van een virusscanner, firewall, anti-spyware, advertentieblockers (apps die advertenties tegenhouden die mogelijk een virus bevatten) en veilige websites. Gebruik een goed wachtwoord van minimaal acht tekens, met hoofdletters en kleine letters, cijfers en bijvoorbeeld symbolen als een vraagteken of uitroepteken erin. Maak een back-up van uw documenten, klik niet op onverwachte linkjes en geef nooit uw inlog- of pincode af.
Kijk voor actuele risico’s op waarschuwingsdienst.nl en fraudehelpdesk.nl.

 

Wat is gedigitaliseerde criminaliteit?
Naast cybercrime kennen we 'gedigitaliseerde criminaliteit'. Dat is ‘ouderwetse’ criminaliteit die een nieuwe impuls heeft gekregen door de opkomst van computertechnologie. Denk hierbij onder meer aan (internet)oplichting (fraude op online handelsplaatsen), bedreiging of het witwassen van geld via digitale betaalmethoden. Veel vormen van gedigitaliseerde criminaliteit worden met eenzelfde technologie gepleegd als cybercrime. De politie kan hierop dan ook dezelfde geavanceerde middelen inzetten.

 

Hoe pakt de politie cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit aan?
De Nederlandse politie werkt nauw samen met het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), het bedrijfsleven en de non-profitsector om cybercrime tegen te gaan. Er zijn speciale teams tegen bankenfraude (ECTF: Electronic Crimes Taskforce), kinderporno (TBKK:Team ter Bestrijding van Kinderpornografie en Kindersekstoerisme) en ‘high tech crime’ oftewel de meest geavanceerde vormen van cybercrime (THTC = Team High Tech Crime; zie ook twitter: @PolitieTHTC). En omdat cybercrime internationaal is, werkt de Nederlandse politie in de opsporing samen met onder meer Europol, Interpol en de FBI.

Bij alle opsporingshandelingen is een officier van justitie betrokken en waar nodig wordt toestemming gevraagd aan de rechter-commissaris. Mijn computer is geblokkeerd door de politie en ik moet een boete betalen? Dit is geen melding van de politie, maar van cybercriminelen. De Nederlandse politie controleert uw systeem niet en blokkeert ook geen computers. U bent slachtoffer van het ‘politievirus’, oftewel zgn. ransomware. Betaal onder geen beding de ‘boete’! Als u de dwangsom betaalt, wordt het systeem niet hersteld.

Mijn bestanden zijn geblokkeerd door cryptoware en ik moet betalen om ze te ontgrendelen?
U bent mogelijk het slachtoffer van cryptoware. Een virus dat je bestanden vergrendelt en onherstelbaar vernietigt. De enige maatregel om je te wapenen tegen deze vorm van cybercriminaliteit is regelmatig back-ups maken en deze niet aan de computer verbonden te houden. De politie adviseert slachtoffers met klem om niet te betalen. Volledige ontsleuteling vindt meestal niet plaats en door te betalen worden juist nieuwe aanvallen uitgelokt. Preventie is het enige antwoord op deze vorm van criminaliteit.