Groen als verdienmodel

Planten, struiken en bomen worden steeds meer gewaardeerd. De tijd dat gemeentes groen vooral als kostenpost zagen, is verleden tijd. Wat de geldwaarde is van die positieve effecten, bleef altijd ergens hangen. Maar nu zijn er harde bewijzen. Voor beleidsmakers, ontwerpers, beheerders en gemeentes, die altijd met budgetten te maken hebben, is het fijn dat er nu instrumenten zijn waarmee die groene waarde meetbaar is.

Iedereen erkent dat een groene omgeving veel baten heeft. Er is steeds meer wetenschappelijke onderbouwing dat bomen en groen waarde geven aan onze omgeving. Ze vervullen veel nuttige functies zoals het verbeteren van de luchtkwaliteit, het vergroten van de (bio)diversiteit en ze zijn belangrijk voor de waterhuishouding in steden en dorpen. Ook verhogen ze de waarde van huizen en gebouwen. Daarnaast zijn bomen essentieel voor een gezond leefklimaat en verfraaien ze het straatbeeld. Een groene omgeving heeft een positief effect op de sociale cohesie, zet aan tot bewegen en stimuleert een gezonde levensstijl. Dat leidt tot lagere zorgkosten.

Joop Spijker, onderzoeker bij Wageningen University & Research merkt dat er bij groene beleidsmakers steeds meer behoefte is om een beeld te krijgen van de baten van groen, ook uitgedrukt in geld. Het is het effect van de toepassing van assetmanagement dat door steeds meer gemeentes ook voor het openbaar groen wordt toegepast. Daarbij draait het om de optimale balans tussen kosten, prestaties en risico’s. Spijker: “Je ziet dat gemeentes zakelijker omgaan met de openbare ruimte en er ook op gaan afschrijven. Ze leggen potjes aan voor groot onderhoud en vervanging. Dat gebeurde al lang voor onroerende zaken en riolering, maar voor groen is het nieuw.”
 
Ecosysteemdiensten
Aan elk soort beplanting kan een investeringswaarde gekoppeld worden, die gebaseerd is op de directe kosten van aanleg en onderhoud, levensduur en vervanging. De aanlegkosten en de beheerkosten van groen zijn goed en expliciet inzichtelijk te maken.

Maar groen levert óók financieel voordeel op. Die waardebepaling wordt inzichtelijk door de baten te kwantificeren en er een financiële waarde aan te verbinden. De ecosysteemdiensten vormen hiervoor de basis. Het zijn de diensten die de natuur levert aan de mens. Vaak zijn die diensten niet zichtbaar, zoals verkoeling van de stad, waterberging, het opvangen van piekbuien, waardevermeerdering van onroerend goed en verlaging van gezondheidskosten. “Als zo’n dienst van een prijskaartje wordt voorzien, dan krijgt die in het maatschappelijk verkeer ineens een heel andere betekenis”, schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving op haar site. “Vaak zijn de ecosysteemdiensten van groen goedkoper dan wanneer we hetzelfde via andere maatregelen willen realiseren. Bijvoorbeeld wateropvang en infiltratie in het groen is meestal minder kostbaar dan investeringen in het riool”, aldus Spijker.
 
Waarde in beeld
Er zijn verschillende systemen die helpen bij het in kaart brengen van de waarde van bomen en groen, zoals een systeem dat kijkt naar de waarde van groen voor de hele stad. Hiermee kan een gemeente beter onderbouwen waarom groen belangrijk is bij het maken van plannen voor de stad. Een ander systeem rekent de baten om in euro’s. Vergeleken wordt bijvoorbeeld wat de kosten zijn van het afvoeren van een m3 water via de riolering met die van een boom die dezelfde prestatie levert. De gemeente Den Haag gebruikt beide systemen. Leendert Koudstaal van stadsbeheer Den Haag zegt: “Met het bewijs van de economische waarde komen de bomen op de activakant van een project te staan. Het zijn kapitaalgoederen. Door het toenemende bewijs dat bomen onmisbaar zijn en ook nog eens geld opleveren, komt groen steeds hoger op de agenda te staan van lokale, regionale en nationale bestuurders.” (bron: thegreencity.eu)
 
Kostendragers en batennemers
Joop Spijker merkt op dat de partijen die de kosten van het groen dragen soms niet dezelfde zijn als de batenhouders. De gemeente betaalt het groen, de huizenwaarde stijgt, en de eigenaar heeft het profijt. Tegelijkertijd vloeit de hogere onroerend zaak belasting terug naar de gemeentepot. Zo zijn er ook koppelingen tussen groen en minder ziekteverzuim, waarvan werkgevers en verzekeringsmaatschappijen de vruchten plukken. “Daarom zou het een overweging voor die partijen kunnen zijn om vanuit die reden een financiële bijdrage te leveren aan de inrichting van het openbare groen”, oppert Spijker.
 
Kijk voor meer informatie over groen in openbare ruimten op nl.thegreencity.eu. 

Foto: Groene Steden voor een duurzaam Europa. Joop Spijker: “Tegenwoordig wordt zakelijker omgegaan met de openbare groene ruimte.”
 

 

#greencity #EU #Enjoyitsfromeurope #groen #planten #stad #city #gemeente  #voordeel #ad #twente